Καταστρέφοντας τον πλανήτη μας … Λίγα λόγια πριν από το τέλος
«Πολιτισμοί, είσαστε θνητοί»
Είμαστε μαθητευόμενοι μάγοι και δεν αντιλαμβανόμαστε σε ποιο βαθμό εκφυλίζουμε τον πλανήτη μας υπογράφοντας τόσο την προσωπική θανατική καταδίκη μας όσο και των παιδιών μας. Τα ακραία κλιματολογικά φαινόμενα είναι πλέον ορατά και όχι όπως νομίζαμε μόνο «βιβλιογραφικά
Γνωρίζω ότι οι περισσότεροι βρισκόμαστε σε διακοπές. Για το λόγο αυτό σημειώνω μόνο λίγα πράγματα στο επόμενο κείμενο…
Όσοι δεν βαριούνται όμως μπορούν να ενημερωθούν περισσότερο για το πρόβλημα, στην ιστοσελίδα:
Το κείμενο αποτελεί την παρέμβαση του Δρ Μάνου Δανέζη στο 8ο Περιβαλλοντικό Συνέδριο της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών, «Περιβάλλον και Ζωή Οι δυνατότητες και οι δράσεις της Φυσικής στο ανθρώπινο περιβάλλον» το Σάββατο 28 Μαρτίου 2008 με τίτλο «Περιβάλλον ώρα μηδέν»
Όσοι βαριούνται ας παρακολουθήσουν το Video από την εκπομπή «Το Σύμπαν που αγάπησα»: Η κραυγή της Γης στην ιστοσελίδα:
Για όσους αδιαφορούν εντελώς εύχομαι «Καλό Καλοκαίρι», για όσα χρόνια βέβαια υπάρχει ακόμα Καλοκαίρι
Η κραυγή της Γης
Δρ Μάνος Δανέζης
Αστροφυσικός ΕΚΠΑ
Πιθανότατα όλοι πλέον θα έχουμε συνειδητοποιήσει, ότι το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα, μέσα στην πάροδο του χρόνου, αποτέλεσε ένα βασικό στήριγμα, αλλά και το αίτιο επιβίωσης και διαιώνισης πολλών δεινών των δυτικών κοινωνιών. Το σύστημα αυτό, εκμεταλλευόμενο σε διεθνή κλίμακα, χωρίς μέτρο την Φύση, τα αγαθά της οποίας ανήκουν σε όλους, για όφελος μόνο λίγων, δημιούργησε προβλήματα που οδήγησαν σε υποβάθμιση του περιβάλλοντος, άρα και της ποιότητας της ζωής μας.
Συγχρόνως ο σημερινός μέσος πολίτης, μη θεωρώντας τον εαυτό του συνυπεύθυνο για όλη αυτή την κατάσταση, δεν είναι διατεθειμένος να αντιδράσει για να την μεταβάλλει. Έτσι επαναπαύεται πιστεύοντας ότι οι λύσεις βρίσκονται μόνο στα χέρια των ειδικών, ή των αρμόδιων υπηρεσιών.
Με τον τρόπο αυτό ο ασυνειδητοποίητος πολίτης, υπονομεύει άθελά του την κατάσταση, χωρίς να δίνει την γνώμη του και χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι οι υπεύθυνοι χρειάζεται να νιώθουν το βάρος της λαϊκής πίεσης, προκειμένου οι αποφάσεις τους να είναι πραγματικά προσανατολισμένες προς τον στόχο μιας καλύτερης ποιότητας ζωής για το σύνολο των πολιτών.
Όμως, αυτή η εκτίμηση του τι σημαίνει ποιότητα ζωής, είναι πραγματικά μια άποψη τελείως προσωπική. Καθένας την αντιλαμβάνεται διαφορετικά ανάλογα τις ευαισθησίες του, τις γνώσεις του, τις ικανότητές του, το κοινωνικό του περιβάλλον. Η προσωπική αυτή αντίληψη για να είναι όσο το δυνατόν πιο αντικειμενική, πρέπει να βασιστεί σε μια βαθιά κατανόηση των φαινομένων, των πολυπλοκοτήτων και των σχέσεων που συνιστούν το περιβάλλον. Συνεπώς είναι πρόβλημα Παιδείας.
Σήμερα λοιπόν βρισκόμαστε, από τη μια πλευρά με ένα σχολείο που πρέπει επιτακτικά να ανοίξει στην κοινωνία, με σκοπό να διαμορφώσει «μελλοντικούς πολίτες» συνειδητούς και υπεύθυνους, και από την άλλη, με ένα πλήθος προβλημάτων που αφορούν το περιβάλλον.
Αυτά τα προβλήματα μπορούν να αποτελέσουν ζωντανά και επίκαιρα θέματα μελέτης στην υπηρεσία του σχολείου, οδηγώντας στη συνειδητοποίηση όχι μόνο των μαθητών, αλλά και ολόκληρης της κοινότητας, μιας και τα παιδιά και οι έφηβοι είναι οι καλύτεροι καταλύτες για την πραγμάτωση μιας εκπαίδευσης για όλους.
Οι μεγάλες όμως αυτές παρεμβάσεις, δεν μπορούν να υλοποιηθούν αν δεν δημιουργηθεί μια νέα κοινωνική συνείδηση.
Η δημιουργία όμως αυτής της νέας συνείδησης προϋποθέτει την ύπαρξη ενός νέου είδους πολιτών με ανεπτυγμένη κοινωνική συνείδηση, δραστήριων και ικανών να διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Για να γίνει αυτό, απαιτείται ένα άλλο είδος εκπαίδευσης που δεν θα στοχεύει στην άμεση αναπαραγωγή ενός είδους πολιτών που ικανοποιούσε την μέχρι σήμερα καταναλωτική τάξη πραγμάτων.
Ακριβώς μια τέτοιου είδους εκπαίδευση αποτελεί η εκπαιδευτική λογική της «Περιβαλλοντικής Κοινωνικής Εκπαίδευσης» η οποία αποτελεί έναν στόχο συνολικά ανεκπλήρωτο στην Ελλάδα από το 1976, αν και έχουν γίνει, κατά περιόδους, αρκετές επιτυχημένες προσπάθειες οι οποίες για λόγους σκοπιμότητας εγκαταλείφτηκαν.
Η ανάγκη εφαρμογής της Π.Ε. και η λογική που αναπτύσσει φαίνεται πιο συγκεκριμένα αν παραθέσουμε τι ανέφερε στα συμπεράσματά και τις διακηρύξεις της η Διάσκεψη της UNESCO, η γνωστή ως «Χάρτα του Βελιγραδίου» (1976), η οποία ήταν η πρώτη που επισήμανε τη σχέση της Π.Ε. με την κοινωνία, διακηρύσσοντας για την κατάσταση του περιβάλλοντος τα ακόλουθα:
«Η αναδιάρθρωση των εκπαιδευτικών συστημάτων είναι βασική προϋπόθεση για την εγκαθίδρυση μιας νέας ηθικής όσον αφορά την ανάπτυξη και την οικονομική τάξη. Οι κυβερνήσεις και οι πολιτικοί υπεύθυνοι μπορούν να θεσμοθετούν αλλαγές, αλλά δεν θα είναι λύσεις βραχυπρόθεσμες αν δεν δώσουμε στην παγκόσμια νεολαία μιας νέας ποιότητας εκπαίδευση.»
Και συνεχίζει η έκθεση :
«Επιβάλλεται ένα νέο παγκόσμιο ήθος. Ένα ήθος το οποίο θα αναγνωρίζει και θα απαντά με την ανάλογη ευαισθησία στη σύνθετη και διαρκώς μεταβαλλόμενη σχέση ανάμεσα στον άνθρωπο και τη φύση και ανάμεσα στους ίδιους τους ανθρώπους. Κεντρική σημασία για την ανάπτυξη αυτού του νέου ήθους είναι η μεταρρύθμιση των εκπαιδευτικών διαδικασιών και συστημάτων. Χρειάζονται γι’ αυτό νέες και δημιουργικές σχέσεις ανάμεσα στους μαθητές και τους δασκάλους, ανάμεσα στα σχολεία και τις κοινότητες και γενικά ανάμεσα στην εκπαίδευση και την κοινωνία.
Μέσα στη λογική αυτού του πλαισίου πρέπει να βρίσκονται οι βάσεις για την ανάπτυξη της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με την οποία θα καταστεί δυνατό να αναπτυχθούν νέες γνώσεις και δεξιότητες, αξίες και στάσεις που θα συνιστούν το κλειδί εκείνο για τη βελτίωση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής τόσο για τις παρούσες όσο και τις μελλοντικές γενιές»